Có ba loại viêm da tiếp xúc: viêm da tiếp xúc kích ứng; viêm da tiếp xúc dị ứng; và viêm da photocontact. Viêm da Photocontact được chia thành hai loại: phototoxic và dị ứng ánh sáng.

Viêm da tiếp xúc kích ứng

Viêm da tiếp xúc kích ứng (ICD) có thể được chia thành các hình thức gây ra bởi hóa chất kích thích, và những chất kích thích gây ra bởi vật chất. Hóa chất kích thích phổ biến liên quan bao gồm: các dung môi (rượu, xylene, nhựa thông, este, acetone, xeton, và những người khác); chất lỏng kim loại (các loại dầu gọn gàng, chất lỏng kim loại gốc nước với bề mặt); latex; dầu hỏa; ethylene oxide; hoạt động bề mặt trong thuốc bôi và mỹ phẩm (sodium lauryl sulfate); và kiềm (chất tẩy rửa cống, xà phòng mạnh với dư lượng dung dịch kiềm).

Physical viêm da tiếp xúc kích ứng có thể phổ biến nhất là do độ ẩm thấp từ điều hòa không khí.[8] Ngoài ra, nhiều nhà máy trực tiếp gây kích ứng da.

Viêm da tiếp xúc dị ứng

Viêm da tiếp xúc dị ứng (ACD) được chấp nhận là hình thức phổ biến nhất của immunotoxicity tìm thấy trong con người, và là một vấn đề phổ biến về sức khỏe nghề nghiệp và môi trường.[9] Theo bản chất dị ứng của nó, hình thức này của viêm da tiếp xúc là một phản ứng mẫn cảm mà là không điển hình trong dân số. Các cơ chế mà các phản ứng này xảy ra rất phức tạp, với nhiều mức độ kiểm soát tốt. Miễn dịch học của họ tập trung vào sự tương tác của các cytokine miễn dịch và nhóm quần thể riêng biệt của tế bào lympho T.

Chất gây dị ứng bao gồm: niken, vàng, Balsam của Peru (Myroxylon pereirae), crom và các lớp phủ dầu từ nhà máy của chi Toxicodendron: poison ivy, sồi độc, và chất độc cây thù du.

Dị ứng xi măng là tình trạng viêm da tiếp xúc, do cơ thể tiếp xúc với xi măng trong một thời gian dài, thường từ 3 tháng đến 1 năm. Đây là một tình trạng viêm da có tham gia của yếu tố dị ứng và yếu tố gây kích ứng là Crom hóa trị 6 có trong xi măng.Năm 1966, Kligman đã chứng minh được potassiun dichromate có trong xi măng là một hapten cực mạnh có thể kích ứng viêm da dị ứng tiếp xúc thì người ta đã có một số biện pháp dự phòng bằng cách cho sulfate sắt vào xi măng để làm giảm lượng Crom hoá trị 6 hoà tan trong nước, và như thế sẽ làm giảm tính kích ứng của xi măng.Việc sử dụng test áp da với dầu potassiun dichromate 0,5% để phát hiện những người bị dị ứng tiếp xúc với xi măng để có biện pháp dự phòng một cách hiệu quả.

Triệu chứng:

Trên bề mặt da, thường là nơi tiếp xúc trực tiếp với xi măng có các tổn thương sau: Ngứa, khô da, da bong vảy, mụn nước, sẩn đỏ, nứt rạn da hoặc sừng hóa, lở loét bội nhiễm, mụn mủ…

+ Sẩn đỏ, mụn nước và ngứa (viêm cấp, chiếm 12 %).

+ Giai đoạn xuất tiết trên nền đỏ, có vẩy tiết, nhẵn da và dày da (viêm bán cấp, chiếm 30 %).

+ Giai đoạn khô da, bong vẩy, nứt rạn da… thậm chí bội nhiễm, lỡ loét (viêm mạn, chiếm 58 %).

Vị trí viêm da tiếp xúc với xi măng thường ở đầu các ngón tay, mu bàn tay là chủ yếu, chiếm tỷ lệ 100 % các trường hợp dị ứng xi măng ở nhóm công nhân xây dựng, ở vị trí chân và bàn chân ở công nhân sản xuất xi măng cao hơn. Bệnh thuyên giảm khi ngưng tiếp xúc và dễ tái phát khi tiếp xúc với xi măng trở lại, không có tiền sử viêm da thể tạng.

Cơ chế dị ứng xi măng:

Dị ứng xi măng chính là viêm da dị ứng tiếp xúc với hợp chất crom hoá trị 6 hoà tan trong nước có trong xi măng và đóng vai trò như một hapten. Phản ứng dị ứng là một rối loạn quá mẫn của hệ miễn dịch. Phản ứng dị ứng xảy ra để chống lại một chất nào đó trong môi trường được gọi là chất gây dị ứng

Đứng về phương diện miễn dịch, quá trình kích ứng một quá mẫn muộn tiếp xúc diễn ra khoảng một đến hai tuần sau; thời gian để các tế bào lympho đặc hiệu lưu thông đầy đủ qua tuần hoàn máu và bạch huyết. Vì thế cho nên dị ứng xi măng không có ở những người thỉnh thoảng có tiếp xúc với xi măng, mà chỉ có ở công nhân xây dựng, công nhân sản xuất xi măng.

Theo SNAIF (Swiss National Accident Insurance Fund), viêm da tiếp xúc thường xảy ra vào những năm đầu của quá trình lao động nghề nghiệp. Điều này phần nào giải thích viêm da tiếp xúc với xi măng chiếm tỷ lệ cao ở độ tuổi 18 đến 29 tuổi. Mặt khác theo J. Thyssen, ngoài một số yếu tố nguy cơ như mức độ phơi nhiễm, tần suất tiếp xúc, vùng tiếp xúc… viêm da tiếp xúc với xi măng còn bị ảnh hưởng bởi yếu tố thời gian tiếp xúc trong nghề nghiệp. Điều này phần nào giải thích viêm da tiếp xúc với xi măng chiếm tỷ lệ cao ở độ tuổi 50 đến 59 tuổi vì độ tuổi này có thời gian tiếp xúc lâu nhất.

Điều trị:

Viêm da tiếp xúc với xi măng (dị ứng xi măng) chỉ cần không tiếp xúc với xi măng nữa là khỏi, nhưng do mưu sinh buộc phải theo nghề xây dựng, hoặc là công nhân nhà máy xi măng, nên mục tiêu điều trị là hạn chế hiện tượng lở loét, ngứa ở mức độ chịu đựng được để vẫn tiếp tục tiếp xúc với xi măng.

Các biện pháp thường sử dụng là:

+1: Vệ sinh trong và sau khi tiếp xúc với xi măng

Sau thời gian lao động không tiếp xúc với xi măng nữa (thường là buổi tối) rửa chân tay và tắm rửa sạch bằng nước sạch nhiều lần, có thể dùng acid loãng như vỏ chanh cam chà xát mạnh làm tẩy sạch chất kiềm còn lại trên da.

+2: Hóa dược kết hợp thảo dược

Đặc trưng của phương pháp này là chỉ sử dụng thuốc bôi là cao thảo dược trộn kết hợp với chất khử kiềm sau khi nghỉ làm, trường hợp bị nặng mới uống thêm thuốc chống dị ứng (Cetirizin 10 mg), tối uống 1 viên, mỗi đợt từ 5 - 7 ngày.

Thuốc bôi là sự kết hợp giữa: cao cô đặc của vỏ cây hoàng bá (núc nác) đã qua sắc ký loại bỏ chất màu đen có tác dụng chống dị ứng - mỡ corticoide – chất khử kiềm (hỗn hợp có chứa Acetyl salisilic) nhằm loại bỏ các chất kiềm còn sót lại sau khi tắm rửa. Đây là một hỗn dịch kỵ không khí (khi gặp không khí thuốc biến thành màu nâu đỏ) cho nên đòi hỏi phải đóng trong hộp kín. Hỗn dịch dạng Gell này có hiệu quả cao trong chữa dị ứng xi măng. Thuốc có tác dụng nhanh ngay sau 1–2 lần bôi, không có tác dụng phụ, không ảnh hưởng đến sức khỏe, dễ sử dụng.

Phương pháp này ít tốn kém, trường hợp dị ứng xi măng bình thường mỗi tối chỉ cần vệ sinh sạch sẽ chân tay, lau khô rồi bôi thuốc, những ngày không va chạm với xi măng không cần phải bôi thuốc, đa số thợ xây dựng đã chọn phương thức này để khắc phục có hiệu quả tình trạng dị ứng xi măng.

+3: Tiêm K - cort, tên khác: Triamcinolon, Sivkort, Kafencort

Thuốc có tác dụng mạnh trong thời gian dài vài tháng, giảm hẳn lở ngứa ở những lần tiêm đầu tiên, nhưng tác dụng giảm dần ở các lần tiêm tiếp theo, từ đó khoảng cách giữa các lần tiêm ngắn dần và tiến tới không có tác dụng nữa. Đồng thời thuốc còn có nhiều tác dụng phụ không mong muốn như, suy mòn cơ thể, teo cơ, bội nhiễm thêm các nhiễm khuẩn mãn tính khác.

Phòng ngừa:

Biện pháp bảo hộ lao động hạn chế tiếp xúc với xi măng chỉ được tôn trọng và thực hiện tốt đối với công nhân sản xuất xi măng, đối với công nhân xây dựng thường xem nhẹ và còn do nó hạn chế các thao tác làm việc.

Viêm da Photocontact

Đôi khi được gọi là "photoaggravated",[10] và được chia thành hai loại, phototoxic và dị ứng ánh sáng, PCD là điều kiện chàm được kích hoạt bởi một sự tương tác giữa một chất khác unharmful hoặc ít độc trên da và ánh sáng cực tím (320-400 nm UVA) (ESCD 2006), do đó biểu hiện riêng của mình chỉ trong khu vực mà người bệnh đã được tiếp xúc với tia như vậy.

Nếu không có sự hiện diện của các tia, các photosensitiser là không có hại. Vì lý do này, hình thức của viêm da tiếp xúc thường chỉ liên quan với các vùng da được trái phát hiện bởi quần áo, và nó có thể được ngon đánh bại bằng cách tránh tiếp xúc với ánh sáng mặt trời.[11] Cơ chế tác động khác nhau từ độc tố toxin, nhưng thường là do việc sản xuất của một photoproduct. Độc tố được kết hợp với PCD bao gồm các psoralen. Psoralen trong thực tế sử dụng trị liệu trong điều trị bệnh vẩy nến, eczema, và bạch biến.

Viêm da Photocontact là một tình trạng mà trong đó sự phân biệt giữa hình thức của viêm da tiếp xúc không phải là rõ ràng. Cơ chế miễn dịch cũng có thể đóng góp một phần, gây ra một phản ứng tương tự như ACD.